Kamuya yüksek maliyet ve enflasyonist baskı yaratan Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarından çıkışı hızlandırmak isteyen bankalar vites artırdı. Bankalar özellikle dövizden dönüşlü KKM hesaplarından yeniden dövize dönüşü engellemek için yoğun mesai harcıyor. Klasik TL mevduat hesabı ve KKM dönüşlü TL mevduat hesabı arasındaki faiz makası da giderek açılıyor.
TL’DE KALANA CEZA
TL mevduatta faiz oranı yüzde 33-39 arasındayken, TL dönüşümlü KKM dönüşünde bu oran yüzde 45, dövizden dönüşlü KKM hesaplarında ise yüzde 50’yi aşmış durumda. Bankacılık kaynakları dövizden dönüşlü KKM’de 1 milyon TL ve üzeri hesaplarda müşteriye sunulan faizin yüzde 52’ye ulaştığını söylüyor. Bu durumda, dövize veya KKM’ye geçmeyip klasik TL mevduatta kalan tasarruf sahibi cezalandırılmış oluyor. Vatandaş, ortalama yüzde 38 faiz uygulanan 1 milyon TL’lik bir TL mevduat sahibi 3 aylık vadeyi seçtiğinde vade sonunda 90 bin 991 TL para alırken, dolar dönüşümlü KKM’den çıkarak TL mevduata parasını yatıran ve 3 aylık vadeyi seçen mudi 1 milyon TL’sine karşılık aylık olarak yaklaşık 124 bin 515 TL alacak. Dolayısıyla KKM’ye girerken kur artışından kazanç elde edenler çıkarken de kazanmaya devam ediyor. Yaklaşık 126 milyar dolarlık (3 trilyon 348.3 milyar TL) hacme ulaşan KKM’de kabaca yüzde 70 ile aslan payını oluşturan dövizden dönüşümlü hesaplar ekonomi yönetiminin önündeki en büyük risklerden biri olarak görülüyor. Bankacılık kaynaklarının verdiği bilgiye göre KKM’den çıkanların oranı yüzde 20’yi aşarken çıkan paranın önemli bir bölümünün döviz, altın ve hisse yatırımına gidiyor.
Son 16 yılın en keskin yükselişi
– Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, bankalarca açılan TL mevduatlara uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranlarında da sert yükselişler gözleniyor. Bankaların mevduat faizi için gösterge kabul edilen 3 aya kadar olan TL mevduat faizi, TCMB verilerine göre 1 Eylül’de sona eren haftada 6.83 puan ile en azından 2007 yılına kadar giden uzun bir dönemin en keskin bir yükseliş kaydederek yüzde 37.59’a çıktı. 1 aylık mevduat faizinde ise 1.9 puan ile daha sınırlı bir artış gerçekleşti ve yüzde 26.96’ya ulaştı.
